Okan Sezer
Göl İnsanlarıGöl İnsanları; hayatın ve doğanın ateşleyici gücü olan evrimi ve içindeki insanın yolculuğunu bizlere sunmaktadır. Şimdilik 2.5 milyon yıla tarihlenen insan-alet ilişkisi, tabiata ''insan'' kavramını kazandırmıştır. Leakey ve Lewin bu araştırmalarında insan-alet diyalektiğini başlangıç alarak insan evriminin -bugün için geçerli olan- son durağı Homo sapiens’i ve filogenezini (soy ağacını) ''kendi dünya görüşleri'' ile mercek altına alıyorlar.
Kitabı, paleoantropolojiden yardım alarak fosil yorumu yapan bölüm ve eldeki arkeolojik verilerle birlikte ''aletin arkasındaki insan''ı sosyal boyutuyla inceleyen bölüm olarak ikiye ayırabiliriz. Birinci bölüm, Ramapithecus’un doğal seçilimin zorunlu neticesi (azalan orman kaynakları vb.) ile kuzenleri tarafından ağaçtan atılması ve ağaçtan kovulan Ramapithecus’un iki ayağı üstüne çıkması gibi insanın evrim çizgisindeki kilit noktalardan birini gerek jeolojik, gerek arkeolojik verilerle anlatması açısından önemlidir (tahmini olarak 15-16 milyon). Kolları ve elleri serbest kalan Ramapithecus maddeyle tanışma olasılıklarını da arttırmıştır. Birinci bölümün incelediği diğer sorunsallar arasında kıtalar arasındaki fosil boşlukları ve Afrika’dan çıkış sıralanabilir.
İkinci bölüm ise insanın ve de toplumların gelişim dinamiklerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Gereksinmenin aleti, aletin gereksinmeyi yaratması ve insanın varolabilmesindeki önemli etkenlerden bir tanesi olan sosyal organizasyonun zorunluluğu, "gelişim dinamikleri ne?" sorusuna ikinci bölümün verilebileceği yanıtlar arasında yer alır.
Göl İnsanları okumadaki akıcılığı sayesinde diğer örnekleriyle karşılaştırıldığında ender bulunan bir çeviridir. Leakey ve Lewin evrim olgusu üstünden tarih ile tarihsel kavramlarını ortaya koymuşlardır. Anlatımlarında tarihin her dönemi için geçerli olan sosyal gelişmenin ilkeleri görülür. Göl İnsanları bence tüm bu özelliklerinden ötürü konu ile ilgili kişilerin yapacağı okuma listelerinde ön sıralarda yer almalıdır.
NOT: Şimdiki bilimsel verilerimizle daha net bir şekilde görüyoruz ki, Ramapithecus hominid ailesinin dışında olup insan evriminde başat bir rol oynamamıştır. Hominid familyasının oluşturan türün ve de olayın artık daha geç dönemlerde olduğu bilinmektedir.
**
Kitap arkasından: Göl İnsanları'nda insanın fiziksel, sosyal ve düşünsel evriminin bir kesiti anlatılmakta. 2,5 milyon yıl önce yaşayan atalarımızın yaygın kanının tersine barışçıl varlıklar olduklarını öne süren bu kitap, insanlığın geçmişini, bugününü ve geleceğini merak eden herkesin ilgini çekecektir.
Göl İnsanları;
Evrim Sürecinden Bir Kesit
Yazar: Richard Leakey ve Roger Lewin
Basım yılı: İlk baskı 1997
Yayım dili: Türkçe
Sayfa sayısı: 232
ISBN No: 975-403-086-3
Yayıncı: Tübitak
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder