Berkay Dinçer
Tarihçiler, geçmişi bilmeyenlerin geleceklerini yönlendiremeyeceklerini söylemekte haklıdırlar. İnsan evriminin oldukça yüzeysel bir özetini yapma amacında olan bu yazıda, kültürel tarihimizin belki de en çok sözü edilen bölümlerine fazla yer verilemedi. Ancak yine de bu yazıyı geleceğe ilişkin bazı düşüncelerle bitirmek yerinde olacaktır. “Uygarlaşma” dediğimiz süreç insanlığa çok şey kazandırsa da, insanlık uygarlaşmakla çok şeyini de yitirmiştir: Sınıflaşma, insan nüfusunun çoğunu, küçük bir azınlık için kölelik yapar hale getirmiştir. Güçlüler kendi savaşlarında, kendileri yerine yoksulları savaştırmaktadır. Yalnızca savaştan etkilenen çocukların sayısı bile onlarca milyonla ifade edilmektedir. Dünyanın “süper güç”leri bastıkları bir “kırmızı düğme” ile dünyanın diğer ucundaki bir ülkede binlerce insanı bir gecede öldürebilmekte ve kimse de çıkıp bir şey diyememektedir. Çarpık kentleşme insanları doğadan koparmış, soluk alamaz hale getirmiştir. Çocuklar artık ağaçtan düşüp kollarını kıramamaktadırlar. Yalnızca son elli yılda binlerce nehirde kimyasal atıklar yüzünden yaşam sona ermiştir. Tükenen, ancak yaşamın sürmesi için yaşaması zorunlu olan hayvan türlerinin sayısı yüze yaklaşmaktadır. Tüm dünya ülkelerinde bulunan silahlar, dünyayı ve yaşamını onlarca kez yok etmeye yetecek kadar kuvvetlidirler, ülkeler savaşmak için bahane aramakta ve yaratmaktadırlar. Açlık milyonlarca insanın günlük sorunları arasında birinci sırada bulunmaktadır. Bu duruma “uygarlaşma” diyebilir miyiz?
Diğer yandan, dünyamızın her yanı kara bulutlarla kaplı değildir. Bazı yerlerde güneş kendini göstermeye başlamıştır. İnsan genomu projesi başarıyla bitmek üzeredir. Edineceğimiz bilgi, ortalama yaşam süresinin uzamasına büyük katkı sağlayacaktır. Doğrudur, yaşam süresinin uzaması ve hatta insanın “ölümsüz” olabilmesi yoksulların bir süre bundan yararlandırılmaması gibi kötü bir sonucu doğurabilir... Otomasyon ile üretim dünyanın her yanında hızla yaygınlaşmaktadır. Üretimde insan gücünün gereksizleşmesi, insan ya da hayvanların değil makinelerin çalışması söz konusudur. Bunun şimdilik görülen kötü sonucu, milyonlarca çalışanın işsiz kalması ve üretilen yaşamsal ürünlere sahip olamamasıdır... İnternet dünyanın her yanından gelen bilgileri toplayıp bilgiyi her yere yaymaktadır. Bugünkü aşamada internetin içeriğinin çoğu işe yaramaz, gereksiz ve hatta zararlı olabilir; internette başkalarına gönderdiğimiz her gizli bilgi de yüzlerce kişi ve kurum tarafından denetleniyor, hatta interneti insanca amaçları için kullananlar tutuklanıyor olabilir. Ancak bu üç unsurun (yaşam süresinin uzaması, otomasyon ve internet) uygarlığımızın önünde duran ileriki aşamanın “buhar makineleri” olacağı söylenebilir. Bu aşamada zenginliklerin yoksulluklarla birlikte yok olacağı, savaşların, en azından, azalacağı, insanların kendi kültürleri ve geçmişleriyle ilgili araştırmalar yapabilecek kadar boş zamana sahip olacağı ve bununla birlikte de düşünce üretiminin hızlanacağı düşünülebilir. Sorun yaşadığımız aşamanın ve bir sonraki (hayali kurulan) aşamanın ne kadar sürecekleridir. Kısacası geleceği tahmin etmenin geçmişi bilmekten daha zor olduğu söylenebilir.
NOT:
Yazı genel olarak Arsebük 1999 ve “Long Foreground” internet sayfalarından yararlanılarak yazılmıştır.
Bu yazının bütün bölümleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder