20 Mart 2009

1. Paleolitik Çağ Arkeolojisi

Berkay Dinçer

1. Paleolitik Çağ Arkeolojisi

Temel olarak memeli bir hayvan olan insan, primatlar takımındandır. İnsanı diğer hayvalardan ve diğer primatlardan ayıran pek çok özellik bulunur (ARSEBÜK 1999). İnsanın arkeologlar için temel ayırıcı özelliği, insanın alet yapmasıdır (BAYKARA-DİNÇER 2007). Diğer hayvanların da alet yaptığı konusunda bazı iddialar olsa da, onların yaptığı olası aletlerde geleceğin düşünülerek bu aletlerin yapılmamış olduğu (ARSEBÜK 1987), kuşaktan kuşağa kazanılan deneyimlerin alet yapımını değiştirmediği gözlemlenmektedir (DARWIN 1995).

Sözü geçen şekilde insanlar tarafından yapılan aletlerin şimdilik bilinen en eskileri günümüzden yaklaşık 2.5 milyon yıl önce doğu Afrika'da yapılmışlardır (SCHICK-TOTH 1994). Jeolojik olarak Plio-Pleistosen döneminde yapılan bu aletler, arkeolojik olarak Paleolitik Çağ'ın başlangıcıdır. Arkeolojinin insanlık tarihinin yapılan ilk taş aletlerden, yaklaşık 12-14 bin yıl önce insanların yerleşik yaşama, besin üretimine geçitiği zamana kadarki yaklaşık %99'luk bölümünü (BRAIDWOOD 1995) inceleyen dalı da Paleolitik Çağ arkeolojisi, bir başka deyişle Pleistosen arkeolojisidir (ÖZDOĞAN 2002).

İnsan, kanıtları bugün bulunan ilk taş aletlerini yaptığı dönemden itibaren evrim geçirmiştir. Bu evrim de insanın diğer hayvanlarda henüz görülmeyen bir şekilde, insanın kültürü, yani taş aletleriyle bağlantılıdır ve bu nedenden dolayı, insanın evrimi sadece biyolojik değil; biyokültürel bir evrimdir (DİNÇER 2001). Dolayısıyla, bu evrimi anlamak için, insanın antropolojik özellikleriyle birlikte, kültürünün bugüne kalan maddesel ürünlerini de anlamak zorunludur. Geçmiş zamanlara ait maddesel kültür ürünlerini oluşturan bütün fiziksel davranışlara günümüzde Paleolitik Çağ arkeolojisiyle ilgili arkeologlar tarafından "teknoloji" denmektedir (INIZAN et al. 1999).

Bu makalenin bütün bölümleri

Hiç yorum yok: