Amerika'da üniversitelerde resmi olarak, arkeoloji bölümleri antropoloji şemsiyesi içinde yer alır ve dolayısıyla da Avrupa'da arkeologların yaptığı işleri Amerika'da antropologlar yapar. Buradan bakınca, antropoloji, "insan bilim" olarak arkeolojiyi de içeriyor bir anlamda...
Kısa bir Amerika seyahatinden sonra Türkiye'ye geri dönersek, burada, antropoloji ile arkeoloji arasında dağlar var gibi. Bunun nedeni, Türkiye'de antropolojinin, sosyal antropoloji olarak yaygın olması. Fizik antropoloji ise, insanın vücuduyla ilgilenir. Dolayısıyla, fizik antropologlar kazılarda bulunan insan kemiklerinin incelenmesi ve anlaşılması konusunda arkeologlara çok yardımcı olurlar. Onların çalışmalarıyla kazılarda bulunan insanların ölmeden önce ne tür hastalıklar geçirdiği (ve bunlardan yola çıkarak o dönem insanlarının temel hastalıkları ve dolayısıyla da yaşayışı), insanların ölüm nedenleri, ortalama ölüm yaşı hakkında bilgiler elde edilebilir. Her şeyden önemlisi, antropolog, kazıdan çıkacak iskeletleri kendisi çalışacağı için, bir iskeletin kazısını yapmayı, bu işte uzmanlaşmamış olan bir arkeologtan çok daha iyi becerebilir ve kazı sırasında kaybedilebilecek bilgiyi azaltabilir.
Paleoantropologlar ise, daha çok insan evrimi üzerine yoğunlaşmışlardır bildiğim kadarıyla. Bu da onların fosil insanların araştırılmasında normal fizik antropologlara göre daha fazla bilgili olmasını gerektirir. Onlar da, bizim türümüz olan Homo sapiens sapiens'i gayet iyi bilirler, fakat buna ek olarak kazıda bulunan bir insan türünü, eğer bu artık yaşamayan bir atamıza aitse, daha kolay tanıyabilirler.
Kazılarda değişik bilim dallarından insanlarla çalışmak daha geniş bir bakış açısı sağlıyor. Bu geniş bakış açısı, kazıda birlikte çalıştığımız için biliyorum, insanların en eski kültürlerini anlamamızda çok yardımcı oluyor. Bazen bir taş alet buluyoruz ve onunla ilgili, o dönem insanlarının fiziksel özelliklerini de düşünen birisinin yaptığı yorumlar bizim taş aletleri daha iyi anlamamızı sağlıyor. Bizler arkeologlar olarak, insanın fiziksel yapısından çok, kültürleriyle ilgilendiğimiz için, antropolojik yorumlar, olayları daha geniş bir bakış açısıyla görmemize çok yardımcı oluyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder